e-orfeas

Συνέντευξη Τζίμη Πανούση στο Θεοδόση Βαφειάδη

Το Σάββατο 27 Νοεμβρίου 2010 βρέθηκα στο «Γυάλινο Μουσικό Θέατρο» για να δω και ν’ ακούσω τη νέα παράσταση του Τζίμη Πανούση με τίτλο «Mnimonium 30 χρόνια νύχτα». Ένα δράμα εποχής με όλες τις "αποτυχημένες" στιγμές τριών δεκαετιών που δεν πέρασαν στον κόσμο και δεν είχαν την αποδοχή του κοινού. Σατιρικά κείμενα που όταν τα έγραψε και τα πρωτοπαρουσίασε ήταν πολύ μπροστά -όπως λέει ο ίδιος- από την εποχή τους και γι’ αυτό μάλλον δεν τα κατάλαβε ο κόσμος τότε! Μ' αυτή την παράσταση ο Τζίμης Πανούσης δίνει μια δεύτερη ευκαιρία στο κοινό που τον παρακολουθεί φανατικά όλα αυτά τα χρόνια… με την ελπίδα να καταλάβουν κάποτε τι εννοούσε τότε!

Έχοντας παρακολουθήσει όλες τις δουλειές του Τζίμη Πανούση από το 1998 μέχρι σήμερα ήξερα σε γενικές γραμμές τι θα ακούσω και τι θα δω. Μια παράσταση με αποσπάσματα από παλαιότερες δουλειές (πρόζες, ατάκες και βίντεο γνωστά και αγαπημένα από τα παλιά), προσαρμοσμένα βέβαια όλα στην επικαιρότητα.

Η οικονομική κρίση και το μνημόνιο, ο εξωγήινος Παπανδρέου, ο Σαμαράς και η Παπαρήγα, οι εγκάθετοι δημοσιογράφοι, οι πρόσφατες εκλογές, το νέο κόμμα της Μπακογιάννη και ο Μητσοτάκης, οι φοροφυγάδες σύζυγοι της Άντζελας Γκερέκου και της Άννας Νταλάρα, το Βατοπέδι, οι δήθεν έντεχνοι και οι δήθεν ροκάδες, όπως ο Πλιάτσικας και ο Παπακωνσταντίνου, η αποχαύνωση των νέων από την ηλεκτρονική και τηλεοπτική πραγματικότητα, η ιστορία της Ολυμπιάδας και του Μεγάλου Αλεξάνδρου και πολλά άλλα πέρασαν από την καυστική σάτιρα και ιδιαίτερη ματιά του ανατρεπτικού, ευρηματικού και πανέξυπνου καλλιτέχνη. Ακόμα και ο Σαββόπουλος με την Αρβανιτάκη που ήταν στο κοινό!

Η παράσταση ξεκίνησε στις 23:00 και ολοκληρώθηκε 01:45 με ένα διάλειμμα 15 λεπτών. Απαραίτητο για να πάρουν ναρκωτικά οι καλλιτέχνες και να μπορέσουν να συνεχίσουν τη δουλειά τους! Για την ακρίβεια το έργο ξεκίνησε λίγο νωρίτερα και μάλιστα έξω από το Γυάλινο Μουσικό Θέατρο. Δίπλα από την είσοδο υπήρχε μια γυάλινη βιτρίνα όπου ο Πανούσης παρουσίαζε ένα δείγμα δωρεάν της παράστασης στον απίστευτο κόσμο που είχε συγκεντρωθεί για να τον ακούσει. Τραγουδάει, σχολιάζει τα πάντα και τους πάντες, δεν αφήνει τίποτα όρθιο!

Το «Γυάλινο Μουσικό Θέατρο» αυτό το Σαββατόβραδο (όπως κάθε Παρασκευή και Σάββατο από τις 29/10/2010) ήταν γεμάτο από ανθρώπους όλων των ηλικιών. Ουρές έξω από το ταμείο, με τον κόσμο να έχει συγκεντρωθεί από τις 21:00 στο 143 της αμαρτωλής λεωφόρου. Έναν κόσμο που τον υποδέχτηκαν αγόρια και κορίτσια της τροχαίας. Και οι σερβιτόροι ήταν μέρος αυτής της παράστασης!

Ο Τζιμάκος πέρα όμως από τη σατιρική του πλευρά, έχει γράψει και πολλά σπουδαία τραγούδια. Στίχους και μουσική. Αρκετά από αυτά ακούστηκαν σ’ αυτή την παράσταση.

Όσα μπόρεσα να συγκρατήσω: Οι εκλογές ("Στης βουλής τα έδρανα αχ κι εγώ να έκλανα" έλεγε κάποτε ο Γρηγόρης Ψαριανός που έγραψε τους στίχους… μπορεί ελεύθερα να το κάνει τώρα που είναι βουλευτής!), Ερωτικό (Κι εγώ σ' αγαπώ, γαμώ το Χριστό μου), Σουζάνα (Σεξ, φαΐ, σκατά και ύπνος, εργασία και χαρά μια ζωή να περιμένεις να γαμήσεις στην ουρά με φαντάρους και φρικιά), Νεοέλληνας (Καίω τα δέντρα, χτίζω μεζονέτες, θα κάνω τα παιδιά μου μαριονέτες. Σ' ένα κλουβί-γραφείο σαν αγρίμι παίζω ατέλειωτο, βουβό, ταξίμι), Γαμάτε γιατί χανόμαστε(τραγούδι-σύνθημα κάθε εποχής), Ισοπαλία (Κουνιστοί σκηνοθέτες, συνθέτες φορείς, σε κλοιό από φωτομοντέλα, φωτοστέφανα, νέον, πλαστικοί αμφορείς, θα κλατάρει του κόσμου η σαμπρέλα), Φάτε τους (Ζούμε δι' αντιπροσώπου μες στους μύθους του Αισώπου, φάτε τους), Φυσική ιστορία (Μ' έχουνε φυτέψει δημοσιογράφοι χάλαγα τη μόστρα έπεφτα απ' το ράφι. Μ' έχουνε φλομώσει ζιζανιοκτόνα για να μη μιλάω, να μην έχω στόμα), Αχ Ευρώπη (Μας την φέραν οι βάρβαροι, μας πλακώσαν με δώρα, με χαντρούλες πολύχρωμες και κουτιά κόκα κόλα. Μας την φέραν οι βάρβαροι, μας φλομώσαν στο ψέμα, μας τρελάναν στα πέναλτι και δεν έχουμε τέρμα), τα συγκινητικά Είμαι Γυφτάκι, Μάγισσα Μανούλα, Ο λάκκος με τα αστεία, το συγκλονιστικό Ένα τραγούδι για το χειμώνα και το αξεπέραστο Κάγκελα Παντού.

Τέλος, τραγούδησε με την εξαιρετική φωνή του, ένα αντάρτικο τραγούδι που έχει ερμηνεύσει και η Μαρία Δημητριάδη. Ένα τραγούδι για τον άνθρωπο με το γαρύφαλλο: Ο Μπελογιάννης ζει των Δημήτρη Ραβάνη και Λάκη Χατζή.

Θα ήθελα πάντως να τον ακούσω να ερμηνεύει κι άλλα τραγούδια που αγαπάει, πέρα από την σημαντική προσωπική του εργογραφία, όπως έκανε πριν μερικά χρόνια και με ¨την εικόνα σου¨(χρώματα κι αρώματα) των Μιχάλη Κατσαρού και Γιάννη Μαρκόπουλου.

Δεν έχω να προσθέσω κάτι άλλο γι’ αυτή την παράσταση, γι’ αυτό τον σπουδαίο καλλιτέχνη. Όταν κατέβηκε από τη σκηνή, κάναμε μια σύντομη κουβεντούλα. Ο χρόνος και ο τόπος δεν μας άφησαν να πούμε περισσότερα. Έστω και έτσι, τον ευχαριστούμε…

Θυμάσαι την πρώτη σου επίσημη εμφάνιση με τις Μουσικές Ταξιαρχίες;

ΤΖ.Π.: Βεβαίως… η πρώτη μου επίσημη εμφάνιση με τις «Μουσικές Ταξιαρχίες» ήταν το 1980 στο ιστορικό live στέκι «Skylab» στην Πλάκα. Πήγαμε να παίξουμε για δυο παραστάσεις και τελικά καταλήξαμε να παίζουμε για έναν ολόκληρο χρόνο χωρίς ρεπό! Από τον Αύγουστο του 1980 μέχρι τον Αύγουστο του 1981, ήταν πάρα πολύ ωραία!

Τί διαφορές υπάρχουν από εκείνη την εποχή; Τί έχει αλλάξει από τότε; Στον κόσμο, αλλά και σ’ εσένα.

ΤΖ.Π.: Δεν υπάρχει καμιά διαφορά, δεν έχει αλλάξει τίποτα. Ο κόσμος δεν έχει αλλάξει καθόλου, είναι ο ίδιος που ήταν και τότε. Ούτε εγώ έχω αλλάξει! Είμαι πάνω σ’ ένα περίεργο λαϊκό δρόμο και προσπαθώ να μη ξεφεύγω από αυτό τον στόχο μου.

Σήμερα πώς μπορεί ένας νέος άνθρωπος να αντιμετωπίσει όλη αυτή την διακαναλική και κομματική χούντα που επικρατεί, όπως έχεις πει και εσύ πρόσφατα;

ΤΖ.Π.: Κοίτα να δεις… μόνο με εξέγερση! Είμαστε το μοναδικό έθνος στην Ευρώπη που δεν έχουμε τιμωρήσει τους δοσίλογους, που δεν έχουν δικαστεί όλοι αυτοί οι συνεργάτες των Γερμανών, με αποτέλεσμα αυτοί και οι επίγονοί τους να κυβερνάνε τώρα τον τόπο. Κάποια στιγμή πρέπει να τελειώσουμε με αυτούς. Δεν είναι πολλοί, είναι 10.000 άτομα περίπου. Είναι 1.000 οικογένειες! Εμείς είμαστε 10.000.000 … κάποια στιγμή πρέπει να απαλλαγούμε απ’ όλους αυτούς. Αν δεν απαλλαγούμε είμαστε καταδικασμένοι! Αυτοί θα πάρουν κι άλλο δάνειο τώρα, δανείζονται συνεχώς, χαλάνε λεφτά παντού και κανείς δεν μπορεί να μας πείσει πια ότι είναι καλύτερος ο Παπακωνσταντίνου από τον Αλογοσκούφη… και οι δύο και όλοι αυτοί τα ίδια σκατά είναι!

Υπάρχει ελπίδα;

ΤΖ.Π.: Φυσικά και υπάρχει ελπίδα, η ελπίδα είναι στα χέρια μας και κάποια στιγμή αργά ή γρήγορα… εντάξει, είχαμε πάει προς την δόξα τον Δεκέμβρη πριν δυο χρόνια, αλλά θα ξαναπάμε πάλι! Τώρα έχουν πάρει τη σκυτάλη οι Εγγλέζοι... σιγά - σιγά, όλοι μαζί!

Να σε πάω κάπου αλλού τώρα… υπάρχουν νέα συγκροτήματα και καλλιτέχνες που σου αρέσουν και τα παρακολουθείς;

ΤΖ.Π.: Υπάρχουν πολλά καλά γκρουπ. Επειδή ο γιος μου είναι στο πανεπιστήμιο, είναι 20 χρονών, βλέπω τους φίλους του και γνωρίζω πραγματικά αξιόλογα συγκροτήματα και παιδιά με ταλέντο που κάνουν καλή δουλειά. Χώροι για να παίξουν δεν υπάρχουν ακόμα, αλλά σιγά - σιγά θα γίνουν!

Ο κόσμος είναι έτοιμος να δεχτεί αυτή τη νέα μουσική;

ΤΖ.Π.: Νομίζω ναι. Επικοινωνούν με τον κόσμο μέσα από το διαδίκτυο όλα αυτά τα παιδιά. Βάζουν τη δουλειά τους εκεί και προχωράνε!

Έχει συμβεί σε κάποια συνέντευξή σου να δημοσιεύσουν τα μισά από αυτά που είπες ή να κάνουν παρεμβάσεις στα λεγόμενά σου;

ΤΖ.Π.: Όχι, συνήθως το διασφαλίζω αυτό. Μόνο μια φορά έχει γίνει, παλιά στο Δίφωνο. Ήταν υπάλληλος του Νταλάρα!