Εξώστης, εβδομαδιαία επιθεώρηση κινηματογράφου - λοιπών θεαμάτων και ποιότητας ζωής της Θεσσαλονίκης

Πούστευε και μη ερεύνα - Τζίμης Πανούσης

Η σάτιρα γεγονότων της επικαιρότητας (και όχι μόνο) και ο σαρκασμός που δεν διστάζει να γίνει και αυτοσαρκασμός είναι δύο πολύ δύσκολα πράγματα. Όποιος αποπειράθηκε ν' ασχοληθεί μαζί τους, θα το γνωρίζει καλά. Ελάχιστοι οι μάλλον χαρισματικοί που τα κατάφεραν καλά τις τελευταίες δεκαετίες. Ανάμεσά τους ξεχωρίζει ο Τζίμης Πανούσης, το χιούμορ και η σκέψη του οποίου έχουν σημαδέψει τις τρεις τελευταίες δεκαετίες. Ο ανήσυχος κι ενοχλητικός «Τζιμάκος» των Μουσικών Ταξιαρχιών που μεγάλωσε κι ωρίμασε σαν το παλιό κρασί, χωρίς να χάσει κανένα χαρακτηριστικό συστατικό του. Έχοντας πίσω του ένα ένδοξο παρελθόν, με συναυλίες, παραστάσεις, ραδιοφωνικές εκπομπές και εκδόσεις βιβλίων, ο «συμπαγής καλλιτέχνης», όπως αυτοσαρκαζόμενος χαρακτηρίζεται, συνεχίζει την πορεία του. Τα εμφράγματα και τα εγκεφαλικά δεν φαίνεται να τον πτοούν στο ελάχιστο. Το σπινθηροβόλο πνεύμα που κρύβεται πίσω από τα ντροπαλά και ταυτόχρονα διαπεραστικά μάτια, δεν ησυχάζει στιγμή, καταφέρνοντας καίρια πλήγματα στον κατεστημένο τρόπο σκέψης κι ανοίγοντας τρύπες στα κατά συνθήκην ψεύδη. Με όπλο ένα απαράμιλλο χιούμορ που κρύβει (ή φανερώνει αν προτιμάτε) έναν υψηλότατο δείκτη νοημοσύνης, ο Τζίμης Πανούσης ανατρέπει και ανασυνθέτει τα πάντα. Η εξαιρετική ικανότητά του να παίζει με τις λέξεις και να διευρύνει τους ορίζοντες της αντίληψης είναι μοναδική και σπάνια -έως καθόλου-απαντάται σε άλλους καλλιτέχνες. Αξίζει τον κόπο να διαβάσει κανείς τα βιβλία του και να προσέξει το λόγο του και ιδίως πίσω από αυτόν.

Στο εν λόγω βιβλίο -που είναι από τα αρτιότερα που έχει εκδώσει-ανατρέπει εκ βάθρων όσα ταλανίζουν τους καιρούς μας, με αιχμή του δόρατος την Εκκλησία. Κενή Διαθήκη, Τεχνολογία ή θάνατος, Νέα Δημοπρασία, «όπου ακούς πανάκριβες αυτοκινητάρες, κράτα και μικρό τσουτσούνι», τα αποφθέγματα είναι ατέλειωτα και ο λόγος τόσο μεστός νοημάτων, που θα πρέπει κανείς να διαβάζει κάποιες φράσεις αρκετές φορές για ν' ανακαλύψει όλα όσα κρύβουν και να γελάσει ξανά και ξανά. Όχι φτηνά, γιατί «θα πάμε στον παγκόσμιο χαμό με το εφηβαίο μας καλοχτενισμένο και την ψυχή στο στόμα».