Ελευθεροτυπία, Τρίτη 24/10/2000, σελ. 77

4 ΜΗΝΕΣ στον Πανούση

Ένοχη η αφίσα

Ένοχο με σύμφωνη εισαγγελική εισήγηση για «προσβολή εθνικού συμβόλου» κήρυξε χθες το Αυτόφωρο Μονομελές Πλημμελειοδικείο Αθήνας, το γνωστό καλλιτέχνη Τζίμη Πανούση, στον οποίο επέβαλε εφέσιμη και εξαγοράσιμη ποινή φυλάκισης τεσσάρων μηνών.

Μάλιστα, ο εισαγγελέας της έδρας, που μίλησε και για «ενδεχόμενο δόλο» του καλλιτέχνη, πρότεινε να του επιβληθεί φυλάκιση 10 μηνών. Το αδίκημα αφορά την ανάρτηση αφίσας, στην οποία διαφημιζόταν το καλλιτεχνικό του πρόγραμμα, και στην οποία απεικονιζόταν μια σημαία με κάθετες γαλανόλευκες ρίγες και ένα σφυροδρέπανο στο δεξί άκρο.

«Δεν είμαι κακοποιός, αλλά καλλιτέχνης. Το κοινό είναι εκείνο που κρίνει. Στο γενικό χαμό που γίνεται στον τόπο μας αυτόν τον καιρό, με τα σύμβολα, την πίστη, σατιρίζοντας ο ήρωάς μου είπε από τη σημαία της πατρίδας του να αφαιρέσει το σταυρό... Δεν ήθελα να προσβάλω το σύμβολο. Και της Παραγουάης η σημαία έχει μπλε και άσπρες γραμμές, τι θα γίνει θα ζητήσουμε την ποινική δίωξη της πρεσβείας;», είχε υποστηρίξει λίγο νωρίτερα στην απολογία του ο Τζίμης Πανούσης, οργισμένος από την κατάληξη που είχε η ανάρτηση «αθώων» αφισών, οι οποίες σκοπό είχαν να παραπέμψουν συνειρμικά στο περιεχόμενο της παράστασής του.

Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι, ενώ ο Πανούσης συνελήφθη στο σπίτι του, οδηγήθηκε στην ποινική δίωξη και από εκεί στο εδώλιο του κατηγορουμένου, με αφορμή την περιβόητη αφίσα που κατά την εισαγγελική αρχή «προσέβαλε το εθνικό μας σύμβολο, τη σημαία», το πειστήριο του.. .εγκλήματος απουσίαζε χθες από τη δικογραφία.

Οι «παραμορφωτικές» σε βαθμό ποινικής εμπλοκής αφίσες μπορεί να «ξηλώθηκαν» και να κατασχέθηκαν εν μια νυκτί, αλλά στη δικογραφία που σχηματίστηκε σε βάρος του δημιουργού τους δεν υπήρχε ούτε φωτοτυπία τους. Για την πρόοδο μάλιστα της δίκης, μια και η πρόεδρος του Αυτόφωρου Μονομελούς απαίτησε να τη μελετήσει, αναγκάστηκε η υπεράσπιση του κατηγορουμένου να προσκομίσει αντίγραφο της αφίσας.

Κατά τ'αλλα όλα κύλησαν «ομαλά» στη δίκη του σατιρικού καλλιτέχνη Τζίμη Πανούση. Ο ίδιος κάθισε στο εδώλιο και αντιμετώπισε την έδρα με το δέοντα σεβασμό, οι μάρτυρες υπεράσπισης συμπεριφέρθηκαν ανάλογα, ενώ ανάλογα με το δικό τους «ύφος» συμπεριφέρθηκαν και οι «συνήθεις» πελάτες τέτοιων υποθέσεων. Οπως, η γνωστή για τις πύρινες επιθέσεις της κατά «αντίχριστων» πολιτών, κ. Λουκά, καθώς και ο «αδικημένος» του συστήματος, κ. Ρέλλος.

Η μεν εξεδήλωσε την επιθυμία της να «χαστουκίσει» τον Τζίμη Πανούση, ο οποίος «θα 'πρεπε να ντρέπεται», ο δε ήρθε να του συμπαρασταθεί με τη «χορηγία» πλακάτ δικής του εμπνεύσεως που αναφερόταν... σε σημεία των καιρών.

Ως μάρτυρες υπεράσπισης κατέθεσαν ο καθηγητής της Ιστορίας της Τέχνης Νικ. Δασκαλογιαννάκης και ο ηθοποιός Αντ. Καφετζόπουλος. Ο πρώτος μίλησε για «τη συμβολική γλώσσα της τέχνης» και υποστήριξε ότι η περιβόητη αφίσα «δεν παραμορφώνει το εθνικό σύμβολο», ο δεύτερος εξέφρασε την αποστροφή του για την «παρέμβαση εισαγγελέα στην έκφραση των πνευματικών ανθρώπων».

«Στην αρχή -είπε χαρακτηριστικά ο μάρτυρας- νόμιζα ότι εξαιτίας του σφυροδρέπανου είχε ενοχληθεί η Κεντρική Επιτροπή του ΚΚΕ... Αυτές οι διώξεις πρέπει να παύσουν. Βασικό πεδίο στη σάτιρα είναι η ελευθερία έκφρασης». Οπως μάλιστα τόνισε: «Tα σύμβολα ανήκουν σε όλους... Εμένα με ενόχλησε, για παράδειγμα, το ότι ο Χριστόδουλος περιέβαλε το λάβαρο της επαναστάσεως σαν να ήταν προσωπικό του σύμβολο».