Περιοδικό CITY231, τεύχος 212 (Θεσσαλονίκη 14 - 20 Οκτωβρίου 2005)
Μουσική - πρόσωπα: Τζίμης Πανούσης: «Τα πάντα σατιρεί»...
Συνέντευξη στον Χρήστο Μιχαλέρη
«...θα πέσουν τα μουσεία να μας πλακώσουν,
ξεκίνησε από τη Σαντορίνη, κι έπεται το Αρχαιολογικό μουσείο, το Βυζαντινό... Νομίζω ότι
είναι μια εκδίκηση των προγόνων γιατί δεν έχουμε σταθεί αντάξιοι αυτής της κληρονομιάς...»
4 χρόνια μετά έρχεσαι πάλι στη Θεσσαλονίκη... Ποιες
είναι οι κύριες εξαγγελίες του προγράμματος «Ola Skata»;
Ερχόμαστε Θεσσαλονίκη, αργήσαμε μάλιστα κάτω γιατί περιμέναμε
ένα μεγάλο πολιτιστικό γεγονός, όπως ήταν αυτό της αναβίωσης του
Φεστιβάλ Τραγουδιού Θεσσαλονίκης και φιλοδοξούμε να είμαστε
εμείς το κερασάκι στο βόθρο με όλη αυτή τη χουντική αναβίωση και
το όραμα του Τατούλη. Ελπίζουμε ότι, καθώς μετά το Φεστιβάλ
Τραγουδιού ακολουθεί και η Ολυμπιάδα τραγουδιού, να έχουμε την
Πολεμική Εορτή των Ελλήνων. Η πολιτιστική χούντα ζει και
βασιλεύει, «Πατρίς, Θρησκεία, Οικογένεια» και με τη συνδρομή της
εκκλησίας: «Πούστευε και μη ερεύνα».
Έχει χώρο η δημιουργική σάτιρα στη σημερινή εποχή, όπου
και ο «Τζιμάκος» μπορεί να έγινε μόδα, για ανθρώπους που απλά
σκαλώνουν επιδερμικά στις ατάκες του;
Είμαι μόδα και μ' αρέσει. Μέσα σ' όλη αυτήν τη λαίλαπα, θα
πέσουν τα μουσεία να μας πλακώσουν, τα έχεις δει τα σημεία των
καιρών, ξεκίνησε από την Σαντορίνη, κι έπεται το Αρχαιολογικό
μουσείο, το Βυζαντινό... Νομίζω ότι είναι μια εκδίκηση των
προγόνων, γιατί δεν έχουμε σταθεί αντάξιοι αυτής της
κληρονομιάς. Δεν υπάρχουν πλέον πολίτες είναι όλοι πελάτες, γι'
αυτό κι εγώ απευθύνομαι σε ψαγμένους μικροαστούς και συντρόφους
καταναλωτές.
Ποιο στοιχείο είναι εκείνο που σε κάνει πιο δυνατό και
δημιουργικό; Τι ρόλο παίζει η στήριξη του κόσμου όλα αυτά τα
χρόνια;
Ως αριστερός και ως άνθρωπος πιστεύω στον κόσμο, αλλά δεν μπορώ
να μην παραδεχτώ πως έχω στενοχωρεθεί, έχω κουραστεί δηλαδή να
μαζευόμαστε, να γελάμε, να τα λέμε, να κάνουμε συμπαράσταση αλλά
από 'κεί και πέρα τίποτε. Δεν ξέρω τι γίνεται, είναι δύσκολες οι
καταστάσεις. Θεωρώ τον εαυτό μου, κάπως αυθαίρετα, σαν τον
Μαρ(κς)ξ, ο οποίος κάποια στιγμή βρήκε τον Σπένσερ και ανοίξανε
αυτά τα μαγαζιά σε όλο τον κόσμο και πουλάνε σώβρακα και
φανέλες. Προς τα εκεί βαδίζουμε...
Σε ενοχλούν οι κάμερες στους δρόμους;
Όταν έδωσα κάποιες συναυλίες στο Λονδίνο, αυτήν την ερώτηση την
έκανα στο διοργανωτή που ήταν ένα καλό παιδί, φρικόφατσα, και
μου λέει «γιατί να με ενοχλούν, μήπως κάνω τίποτε;». Υπάρχουν
αντιδράσεις σ' αυτά, μια ομάδα πήγαινε κι έπαιζε μπροστά στις
κάμερες κάποια θεατρικά έργα του δρόμου και ζήτησε πνευματικά
δικαιώματα και τα κέρδισε δικαστικά... Μέσα από το σύστημα
υπάρχουν τρόποι. Και μέσα στο Νταχάου και στο Άουσβιτς, ακόμα
και μέσα στους φούρνους, μπορείς να παίζεις τον διακόπτη και να
κάνεις το κήρυγμα από μέσα...
Γιατί κόπηκε η εκπομπή σου στον Σκαϊ, μετά από τρία χρόνια;
Είχαμε μια αδράνεια του μπουχέσα και της κυβέρνησης, που
προσπαθούν και θα το πετύχουν, αν καθόμαστε και τους κοιτάμε, να
φτιάξουν εδώ τη νεοφιλελεύθερη Ζιμπάμπουε των Βαλκανίων. Είχαν
καθίσει ένα χρόνο για να μάθουν τη δουλειά και τώρα προχωρούν
βάσει σχεδίου, κλείνουν τον Flash κι έρχονται κι άλλα. Ο Σκαϊ
είναι ένας σταθμός αμιγώς νεοδημοκρατικός, το μοναδικό μέσο
ενημέρωσης που έπαιζε τόσο φόρα παρτίδα τη Νέα Δημοκρατία κι
ήταν κάπως παραφωνία να βγαίνουμε κάποιοι αντίθετα. Κι εμένα μου
πρότειναν να συνεχίσω δωρεάν. Τα πράγματα αρχίζουν και σφίγγουν
όσο δεν αντιδρούμε όλοι εμείς από κάτω και όσο υπάρχει αυτή η
ανοχή. Έτσι στον Σκαϊ απλά είχαμε... τέλος ανοχής.
Αν το σύστημα σε θεωρούσε άξιο και ήθελε να σε
χρησιμοποιήσει, με τι προϋποθέσεις θα δεχόσουν;
Μα αυτή η πρόταση είναι συνεχής γιατί είμαι άξιος! Το σύστημα
είναι μεταβλητό κι επειδή έχει ανάγκη κάποιες θεαματικότητες και
ακροαματικότητες χρειάζεται κάποια δουλειά. Τώρα είμαστε σε μια
φάση αναδίπλωσης του νεοφιλελευθερισμού κι όσο δεν υπάρχει
αντίδραση το πράγμα θα φτάσει στα άκρα. Πολιτιστικά είμαστε
χειρότερα από τη χούντα με αυτό το λεσβιακό τερατούργημα που
έχει η Θεσσαλονίκη επάνω (Φεστιβάλ Τραγουδιού). Η Eurovision
ήταν δέκα φορές καλύτερη απ' όλες τις απόψεις! Αν το έντεχνο και
η ποιότητα είναι κάποιοι χοντροί κακομούτσουνοι, ατάλαντοι και
κάνεις κάτι αντίστοιχο του Χατζιδάκι με τους αγώνες της
Κέρκυρας, όπου βγήκε ο Ορφέας Περίδης, οι αδερφοί Κατσιμίχα, εδώ
βγήκε μια Ευσταθία κάτι... μιλάμε για ντροπή μεγάλη... Εν τω
μεταξύ όλα τα μέσα μίλησαν για άψογη φάση, όταν και το playback
δεν μπορούσαν να το βγάλουν προς τα έξω τεχνικά κι η παρουσίαση
δεν ήξερε πού της πάνε τα τέσσερα, και δεν μιλάει κανένας...
Μιλάμε για πολύ πίσω...
Η ιστορία γράφεται νομοτελειακά; «Ο οργασμός της γης θα
μας χύσει στη θάλασσα»;
Νομοτελειακά δεν έρχεται; Όπως είχε πει ο σύντροφος Καστοριάδης
«Σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα», κάποια στιγμή μπορεί να διαλέξουμε
τη βαρβαρότητα. Το νομοτελειακό του Μαρξ συμπληρώθηκε σωστά από
τον Κορνήλιο. Δεν είναι απαραίτητο να γίνει η επανάσταση, μπορεί
να μείνουμε και δούλοι, γιατί πρέπει να μιλήσουμε και για την
δουλοπρέπεια του Έλληνα. Δεν είμαστε και πολύ αισιόδοξοι ...
Πώς σου φάνηκαν οι πρόσφατες επανεκτελέσεις δύο
τραγουδιών σου, από τον Βασίλη Λέκκα και από τους Λιανό και
Νικολάου στο «Fame Story»;
Ούτε κρύο ούτε ζέστη. Από τη στιγμή που βγαίνουν τα τραγούδια
και πάνε προς τα έξω, δεν τα βλέπω και δικά μου -για να πω την
αλήθεια. Ο καθένας μπορεί να κάνει ό,τι θέλει. Αυτό που με
ενόχλησε με τον Λέκκα ήταν που έλεγε «Βούργαροι, Βούργαροι» στο
ρεφρέν κι έκανε και λάθος στους στίχους, αλλά αυτά συμβαίνουν...
Χρήσιμα
Principal Club Theatre
(17ο χλμ Θεσ/νίκης - Μουδανιών, τηλ: 2310428088)
Από Παρασκευή 14 Οκτωβρίου