Αγγελιοφόρος της Κυριακής, 16 Οκτωβρίου 2005, σελ. 7

Οι «συνήθεις ύποπτοι»

O Τζίμης Πανούσης «αποκαθιστά την τάξη» στη μεταφεστιβαλική Θεσσαλονίκη

Συνέντευξη στον ΆΚΗ ΣΑΚΙΣΛΟΓΛΟΥ

ΜΠOΡΕΙ να μη θέλουμε να το παραδεχτούμε ή να αυτολογοκρινόμαστε αναζητώντας κόσμιες εκφράσεις, οφείλουμε όμως να παραδεχτούμε πως τον τελευταίο καιρό είναι... «Ola Skata» Και μέσα σε όλη αυτήν την πίεση και το άγχος, ένας καλλιτέχνης «γενικών καθηκόντων», ο Τζίμης Πανούσης, έρχεται να βάλει το κερασάκι στην τούρτα -ή, για την ακρίβεια, στο... βόθρο. Όπως ομολογεί και ο ίδιος, η παράστασή του δε διαφέρει πολύ από τις προηγούμενες.O λόγος εναλλάσσεται με τη μουσική, οι ροκιές και τα λαϊκά συναντούν ανέκδοτα και σχόλια πικρόχολα, πάντα αυτοσαρκαστικά και χωρίς διακρίσεις.Πού συμβαίνουν όλα αυτά; Στο «Πρίνσιπαλ», από Παρασκευή έως Κυριακή, για τρεις ακόμη εβδομάδες.

Γιατί κάνατε αυτήν την επίθεση στον Διονύση Σαββόπουλο; Εδώ έγιναν τόσα πράγματα στο Φεστιβάλ Τραγουδιού, μόνον αυτός φταίει...
- Βάζετε το θέμα της συλλογικής ευθύνης τώρα. Το αδίκημα, ξέρετε, είναι στιγμιαίο, όπως επί χούντας. Εγώ δε μιλάω μόνο για τον Σαββόπουλο αλλά γενικώς για το «θέατρο σκιών» του ελληνικού τραγουδιού, για τον Χατζιαβάτη και τις άλλες φιγούρες, τους «συνήθεις υπόπτους» που λυμαίνονται το χώρο. Αποφασίσαμε, λοιπόν, η παράσταση που ανεβάζουμε να είναι το κερασάκι στο βόθρο του λεσβιακού τερατουργήματος που έγινε λίγες ημέρες πριν.

Εντάξει, είστε εναντίον του Φεστιβάλ. Τα παιδιά, όμως, που σας πλησιάζουν με νέα τραγούδια τι τα συμβουλεύετε να κάνουν;
- Να πάνε στο «Fame story»...Πλάκα κάνω, όπως καταλαβαίνετε, αυτό που λέμε εμείς είναι ότι όλοι αυτοί οι διαγωνισμοί δεν αποτελούν διέξοδο και δε δίνουν βήμα σε κανένα.Γίνονται για εμπορικούς λόγους και δεν έχουν σχέση με την τέχνη και το ταλέντο του καθενός. Ακόμη και τα βραβεία με τον τρόπο που στήνονται είναι ύποπτα, αφού βλέπουμε να ψηφίζουν διάφοροι περίεργοι με στημένα κινητά, όπως στη Γιουροβίζιον. Και πρέπει να πούμε ότι η Γιουροβίζιον από τεχνικής άποψης ήταν πολύ καλύτερα στημένη.

Θεωρείτε υποκριτική την ποιοτική διάσταση που δόθηκε στο θεσμό;
- Σαφώς! Μας τον παρουσιάσανε ως τη δήθεν κουλτούρα, την «κουλτούρα να φύγουμε» δηλαδή, αλλά στην ουσία έγινε για να βολευτούν οι διάφοροι ημέτεροι και για να βάλουν κάποιοι στο παιχνίδι τα τεκνά τους. Γιατί υπάρχει κι αυτό το γκέι στοιχείο.Oι γκέι είναι αναγκαίοι. Μια γκέι - μασονική λαίλαπα, δηλαδή.

Είστε ένας καλλιτέχνης που γεννά ιδέες πολύ εύκολα και τις κάνει παραστάσεις, ωστόσο δισκογραφικά δεν είστε τόσο παραγωγικός. Γιατί;
- Για λόγους καθαρά πρακτικούς.Από τότε που έπαψα να συνεργάζομαι με τις δισκογραφικές εταιρίες, υπάρχει μια δυσκολία στη διάθεση των πραγμάτων στα δισκοπωλεία. Τραγούδια φτιάχνονται αλλά τα κρατάμε και το πώς θα δημοσιευτούν είναι ένα θέμα που θα το δούμε. Είναι δύσκολο να είσαι και έμπορος και καλλιτέχνης μαζί. Στο τέλος, κάποιο από τα δύο δε θα το κάνεις καλά.

Μετά από τόσα χρόνια, δεν μπορείτε, δηλαδή, να βάλετε τους δικούς σας όρους σε μια δισκογραφική εταιρία;
- Δεν είναι θέμα όρων αλλά γενικότερης κατάστασης. Εδώ σε δουλειές μας ζητάνε πλέον να τους πληρώσουμε, όχι να μας πληρώσουν. Το πράγμα έχει ξεφύγει.Πολλοί νομίζουν ότι ο καλλιτέχνης πρέπει να αμείβεται μόνο με το ψώνιο του και τα λεφτά να πηγαίνουν σε ένα χασάπη. Το είδατε αυτό και στο Φεστιβάλ.

Ισως μέσω του διαδικτύου γίνει σύντομα ευκολότερη η διάθεση των τραγουδιών...
- Ναι, βέβαια. Αυτός ο τρόπος είναι ο καλύτερος αλλά είναι και επικίνδυνος. Ακουσα ότι εδώ και καιρό, με τις ευλογίες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, όλα τα e-mail μπαίνουν σε μια μπάνκα, κρατιούνται για έξι μήνες και ελέγχονται. Αφού σκέφτομαι κάποια στιγμή να τους ζητήσω πνευματικά δικαιώματα που διαβάζουν και ακούνε αυτά που λέω...

Στη Θεσσαλονίκη έχετε κάνει καταπληκτικές παραστάσεις αλλά κάποια στιγμή μας στενοχωρήσατε με τις τιμές στα εισιτήριά σας.
- Πρέπει να εννοείτε μια συγκεκριμένη χρονιά, στην παρακμή του «Μύλου», που το πράγμα είχε ξεφύγει κάπως και δεν μπορούσαμε να το ελέγξουμε.Ξέρετε, δεν μπορώ να κάθομαι και στην πόρτα. Κάποια στιγμή το ανακάλυψα, γι' αυτό σταμάτησα και δεν ήρθα να παίξω τέσσερα ολόκληρα χρόνια.

Τα πράγματα έχουν ζορίσει από οικονομικής άποψης και το πρώτο που μπορεί να κοπεί είναι η διασκέδαση.
- Δεν αμφιβάλλω, πιστεύω όμως πως και ο κόσμος οφείλει να κάνει κάτι σοβαρό γι' αυτό. Δεν πρέπει να κάθεται με σταυρωμένα χέρια.Να πάει στον OΤΕ και στη ΔΕΗ και να ζητήσει τα ρέστα που του παίρνουν τα λεφτά για να δείχνουν την κάθε Δρούζα. Να αντιδράσει ως καταναλωτής σε κάθε είδους ακρίβεια και όχι μόνο στην ακρίβεια στην τέχνη και την ψυχαγωγία.

Αν γράφατε ένα τραγούδι ή ένα σκετσάκι για τη Θεσσαλονίκη, τι δεν θα παραλείπατε να αναφέρετε;
- Σίγουρα ότι είναι η θετή πατρίδα του Αδάμ Ρεγκούζα. O Αδάμ, ο οποίος βάφει κομοδινί τα μαλλιά του, είναι σώγαμπρος στη Νύφη του Θερμαϊκού, αυτό θα τόνιζα.

Τόσο χάλια είναι, τελικά, η κατάσταση εδώ;
- Ε, ναι, γιατί δέχεστε να παίζετε αυτούς τους ρόλους του στιλ «η αδικημένη πόλη» που σας βάζει ο κάθε Ρεγκούζας και ο κάθε Ψωμιάδης. Υπάρχει ένας τοπικισμός άνευ νοήματος, που καλλιεργείται για λόγους μικροπολιτικούς. Η δυναμική όμως μιας βαλκανικής πρωτεύουσας, η οποία έχει στοιχεία που ούτε στον ύπνο της δεν έχει δει η Αθήνα, είναι άλλη και πρέπει να την ακολουθήσετε.

Τι πρόγραμμα ετοιμάσατε αυτήν τη φορά; O τίτλος είναι, θα λέγαμε, χαρακτηριστικός...
- Μπορεί ο τίτλος να είναι μια ζοφερή διαπίστωση της πραγματικότητας, πρέπει όμως να πω ότι εγώ μια παράσταση κάνω όλα αυτά τα χρόνια. Κάποια πράγματα αλλάζουν, κάποιες λεπτομέρειες βελτιώνονται, ωστόσο η ουσία παραμένει ίδια, γιατί οι εποχές δεν αλλάζουν ούτε ο τρόπος που αντιδρούν οι άνθρωποι. Τα πράγματα αλλάζουν πολύ αργά και πάντα συλλογικά.